Hoe ontstaat een hernia?

Een hernia ontstaat wanneer de tussenwervelschijf, die dient als een soort schokdemper tussen de wervels, beschadigd raakt. Tussenwervelschijven bestaan uit een stevige, vezelige buitenring (de annulus fibrosus) en een gelachtige kern (de nucleus pulposus). Bij overbelasting, slijtage of plotselinge druk kan de buitenring scheuren, waardoor de kern naar buiten puilt. Dit uitpuilende weefsel kan tegen nabijgelegen zenuwen drukken, wat pijn, tintelingen of zelfs krachtsverlies kan veroorzaken.

Factoren die bijdragen aan het ontstaan van een hernia zijn onder andere een slechte houding, zwaar tillen, langdurig zitten, overgewicht en veroudering. Ook genetische aanleg kan een rol spelen, waardoor sommige mensen gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van een hernia. Het kan ook gebeuren dat een hernia acuut optreed, dan spreek je van een acute hernia. Als dit gebeurt, dan ervaar je direct pijnklachten in je rug en/of been en soms ook in de voet.

Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van een rughernia, waaronder:

• Veroudering: Met het ouder worden worden de spieren en pezen in ons lichaam natuurlijk minder sterk. Dit kan leiden tot een verzwakking van de rug en de kans op een rughernia verhogen. Ook kunnen de tussenwervelschijven slijtage vertonen.
• Overbelasting: Als we te veel gewicht dragen of onze rug te veel belasten, kan dit leiden tot een rughernia. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij het tillen van zware voorwerpen of bij het uitoefenen van bepaalde fysieke activiteiten. Of dit kan door overgewicht komen.
• Verkeerde houding: Als we onze rug te lang in een onnatuurlijke houding houden, zoals zitten met een gebogen rug, kan dit leiden tot een rughernia.
• Erfelijkheid: Sommige mensen hebben een erfelijke aanleg voor rugproblemen, wat de kans op een rughernia kan verhogen.
• Zwangerschap: Tijdens de zwangerschap neemt het gewicht van de vrouw toe, wat kan leiden tot extra druk op de rug. Dit kan leiden tot een rughernia.
• Aangeboren zwakte;
• Roken;
• Stress.

Symptomen van een hernia in de (onder)rug

Wat zijn de symptomen van een lage rug hernia en hoe voelt het als je een rughernia hebt? Patiënten met een rughernia ervaren vaak pijn in de onderrug met uitstralingspijn naar (beide) benen en/of bil. Dit wordt vaak veroorzaakt doordat de uitstulping tegen het ruggenmerg of een zenuw aan kan gaan drukken, waardoor de zenuwwortel ontsteekt of geïrriteerd raakt. De meest kenmerkende klacht bij een hernia is pijn die vanuit de onderrug naar één been straalt. Deze pijn wordt vaak omschreven als een scherpe, elektrische sensatie of een brandend gevoel.

Echter, het is niet zo dat mensen met een hernia altijd pijnklachten of uitvalsverschijnselen hebben. Mensen kunnen jarenlang een uitstulping van de tussenwervelschijf hebben, zonder dat ze de symptomen van een hernia in de onderrug ervaren. Een hernia in de lage onderrug is de meest voorkomende vorm van hernia. Vaak bevindt deze zich op het niveau van L4-L5, wat betekent dat de tussenwervelschijf tussen de 4e en 5e lendenwervel is uitgepuild. Daarnaast ontstaat ook regelmatig een hernia op het niveau L5-S1, tussen de 5e lendenwervel en de 1e sacrale wervel (S1).

Kenmerken van een hernia onderrug:

• Scherpe pijn in je onderrug;
• Uitstralingspijn in één bil of been;
• Doof, prikkelend of slaperig gevoel in benen of voeten;
• Krachtverlies in één of beide benen;
• Pijn kan voelbaar zijn tot in de voet;
• Toenemende pijnklachten bij niezen, hoesten of persen;
• Bepaalde houdingen kunnen meer pijnklachten geven. Staan kan pijnlijker zijn dan liggen.

Waarom ontstaat een hernia?

De oorzaken van een hernia zijn vaak een combinatie van natuurlijke slijtage en externe factoren. De meest voorkomende oorzaken zijn:

• Leeftijd en slijtage: Naarmate we ouder worden, verliezen de tussenwervelschijven hun elasticiteit en ontstaan er sneller scheuren in de tussenwervelschijf. Hierdoor kan de kern naar buiten kruipen en uitstulpen.
• Overgewicht: Extra lichaamsgewicht legt meer druk op de wervelkolom, wat de kans op een hernia verhoogt.
• Fysieke belasting: Het tillen van zware objecten of een verkeerd gebruik van de rug kan leiden tot beschadiging van de tussenwervelschijven.
• Slechte houding: Langdurig zitten of staan met een verkeerde houding kan de druk op de onderrug vergroten en zo een hernia uitlokken.

Hernia behandeling, welke mogelijkheden zijn er?

De pijnbestrijding bij zowel een beginnende als een acute hernia kunnen op verschillende manier worden toegepast. Bijvoorbeeld door middel van rust, oefeningen of medicatie in de vorm van pijnstillers en ontstekingsremmers. Soms wordt er een injectie gegeven om de pijnklachten te verminderen en het ontstekingsproces af te remmen. Het is belangrijk om je goed te laten informeren welke hernia rug behandeling past bij jouw situatie. Voor de pijnbestrijding en/of behandeling van een rughernia zijn er twee mogelijkheden:

• Behandeling bij een fysiotherapeut en/of rust en/of pijnstilling medicatie;
• Operatief verwijderen van de hernia in de rug.

Rust

De pijn die je ervaart als gevolg van een hernia in de lage rug kunnen na een rustperiode van 8 weken vanzelf afnemen. Het is verstandig om deze rustperiode uit te voeren en aan te voelen of de pijnklachten verminderen of wellicht helemaal verdwijnen. De meeste hernia symptomen nemen aanzienlijk af na deze periode. In dit geval is een operatie niet meteen noodzakelijk. Wel is het belangrijk om klachten serieus te nemen wanneer deze weer opspelen. Een rustperiode verwijdert de hernia namelijk niet. De uitstulping blijft dus aanwezig en de zenuw kan weer bekneld geraken. In dat geval is het verstandig om een operatie te overwegen.

Fysiotherapie

Specialisten zullen je als belangrijkste advies meegeven om te blijven bewegen. Hierdoor zal een hernia in de onderrug niet genezen, wel kan het de pijn aanzienlijk verminderen en het genezingsproces versnellen. Onder begeleiding van een fysiotherapeut kunnen er oefeningen worden bedacht die de pijnklachten van een hernia in de rug kunnen verminderen. Deze hernia oefeningen worden door de fysiotherapeut samengesteld in een persoonlijk trainingsprogramma. Het is hierbij belangrijk dat je de adviezen van de specialisten goed opvolgt om je rug op de juiste manier te ontlasten in plaats van te belasten. De juiste lichaamsbeweging is namelijk afhankelijk van de locatie van de rug hernia, de mate van pijn en de conditie van de patiënt.

Pijnmedicatie

Wanneer rugpijn als gevolg van een hernia in de onderrug het dagelijks leven gaat beïnvloeden, is verstandig om pijnmedicatie te overwegen. De huisarts kan samen met jou een persoonlijk behandeladvies opstellen. De pijnmedicatie voor een hernia is afhankelijk van de ernst van de pijnklachten. De huisarts adviseert hierin de soort en de dosis pijnmedicatie. Dit wordt opgesteld aan de hand van een pijnladder.

Rughernia operatie

Vaak vragen hernia patiënten zich af wanneer een rughernia operatie zinvol is. Met een behandeling   bij een fysiotherapeut, het nemen van rust en/of het toepassen van pijnmedicatie kunnen de pijnklachten van een rughernia verminderen. De hernia (uitstulping) zal echter niet genezen. Indien de zenuwen of andere omliggende structuren bekneld zijn geraakt voor een langere tijd, bestaat de kans dat de pijnklachten zullen toenemen. In overleg met een neurochirurg kan er worden besloten om de hernia in de rug operatief te laten verwijderen. In Nederland wordt al jaren de klassieke herniaoperatie uitgevoerd. Dit zijn de open chirurgische en microscopische operaties. Met de geavanceerde operatiemethoden van tegenwoordig bestaan er betere behandelmethodes en is het niet meer nodig om de operatie klassiek uit te voeren. Als herniapatiënt is het belangrijk dat je je goed laat informeren over de verschillende hernia operatietechnieken voor het verwijderen van een rughernia.